بدون شک کسی که با صرف هزینه ی بسیار اقدام به ساخت هتل میکند، سود آوری آن را در نظر دارد و به دنبال این هدف، برای ساخت آن مکانی را که مسافران بیشتری دارد، در نظر میگیرد؛ مثل اطراف زیارتگاهها، مراکز تاریخی، تفریحی و ...؛ اما برخی افراد تنها به منافع مادی و دنیوی نمینگرند، بلکه ارزشهای والاتری را در نظر میگیرند؛ هر چند در پی کسب درآمد حلال نیز هستند. یکی از این اهداف والا، رفع نیاز جامعه ی انسانی و در مرتبه ی بالاتر، اسلامی است. آنان در این مسئله، نیاز خود را بر نیاز جامعه مقدم نمیدارند؛ بلکه بیشتر به مصلحت اجتماع میاندیشند و نه به منافع شخصی خود. آنان سعی میکنند تا مناسبترین و سودمندترین مکان را برای خود و جامعه انتخاب کنند. با توجه به مطالب فوق، در این بخش دو مورد از وظائف هتل داران را بررسی خواهیم کرد.
وظایف هتل سازان
در ساخت هتل که محل رفت و آمد افراد مختلف، با فرهنگها، بینشها، منشها و حتی ملیت-های مختلف و گاه مقاصد گوناگون است، نکاتی باید در نظر گرفته شود.
انتخاب مکان مناسب
مکانی که برای احداث هتل در نظر گرفته میشود، افزون بر آنکه باید در جایی ساخته شود که یا اکنون نیاز به آن باشد و یا در آینده ی نزدیک مورد نیاز واقع شود؛ مانند اطراف زیارتگاهها، نزدیک مجتمع پزشکان و بیمارستانها، نزدیک فرودگاه، نزدیک آثار تاریخی و دیگر جاهای دیدنی و تفریحی و همچنین در مرکز شهر باید مباح باشد، یعنی زمین آن، ملک صاحب هتل باشد یا اجازه ی تصرف در آن را داشته باشد، مثلا زمین وقفی است که به او اجاره داده شده است.
معماری و هویت بخشیدن به هتلها
هر ساختمانی باید هویت ویژه خود را داشته باشد. همانطور که ساختمان مسجد معرف هویت خویش است و یا مدارس که امروزه در کشور ما، شکل و سبک خاصی دارند، معماری هتل نیز باید به گونهای باشد که به آن هویت بدهد و روح مهمان نوازی و آرام بخشی و معماری اسلامی باید در آن نمایان باشد. تعالیم اسلام بر پایه ی احترام به حقوق و حریم انسانها بنا نهاده شده است. از این رو هتل باید به گونهای ساخته شود که به هیچ وجه موجب ضایع شدن حقوق مادی و معنوی دیگران، به ویژه همسایگان هتل نشود.
اتاقها و راهروها
اتاقها و سایر امکانات رفاهی هتل باید به گونهای ساخته شود که هنگام بهره برداری از هتل، موجب انجام کار حرام و خلاف شرع نشود؛ به طور مثال راهروها و راه پلهها نباید تنگ و باریک باشد؛ زیرا در این صورت در هنگام رفت و آمد باعث اختلاط زنان و مردان نامحرم میشود و علاوه بر این برای استراحت و مطالعه ی افراد مستقر در هتل، مزاحمت ایجاد میکند و نیز معماری ساختمانی باید به گونهای صورت گیرد که مانع نفوذ صدا به اتاقهای همجوار شود و همچنین مدخل ورودی اتاقها و نیز پنجرهها باید طوری طراحی گردد که اتاقها مشرف بر یکدیگر نباشد تا موجب مزاحمت یکدیگر شوند.
موضوع دیگری که لازم است به آن توجه شود، این است که سعی شود اتاقها رو به نور ساخته شود تا علاوه بر روشن بودن ساختمان، از نظر بهداشتی هم مفید باشد. به طور کلی اگر از ابتدا، ساختمان به گونهای طراحی شود که تمام ساختمان هتل شمالی و جنوبی باشد تا در تابستان و زمستان آفتاب به آن بتابد، بسیار سودمند است.
مشرف نبودن هتل
چون اغلب هتلها دارای چندین طبقه میباشند، از این رو باید سعی شود که اتاقها طوری طراحی و ساخته شود که اشراف بر منازل اطراف هتل نداشته تا مزاحمتی برای دیگران نداشته باشد.
استفتا
س: باز کردن پنجرهای که مشرف به کوچه، خیابان، یا حیاط منزل دیگری یا حیاط خلوت آنان است، برای سازندگان مجتمعهای مسکونی، اعم از آپارتمانی یا هتل چیست؟
آیه الله خامنهای، تابع قوانین و مقررات مربوطه است.
آیه الله فاضل لنکرانی: اگر مقررات خاصی در این زمینه وجود دارد، باید رعایت شود و به نحوی نباشد که موجب اذیت و آزار همسایه شود.
راه پلهها و آسانسورها
بهتر است ساختار راه پلهها به گونهای باشد که شیب دار نبوده، فاصله پلهها کم باشد و به قدر امکان با فرش پوشیده شده باشد، زیرا برای سالمندان و بیماران مبتلا به پا درد و کمر درد و عارضههای قلبی و ...، عبور از پلهها مضر و طاقت فرساست و همچنین برای صرفه جویی در وقت، وجود آسانسور در هتلهای چند طبقه بسیار ضروری است؛ اما باید در نظر داشت که محل ورود به آسانسور در جایی پنهان و دور از دید نباشد تا استفاده از آن آسان باشد.
نمازخانهها
وجود نمازخانه در هر مکانی که مسجد ندارد، ضروری است. نمازخانه مشابه مسجد است؛ ولی احکام مسجد را ندارد. نمازخانه موجب ایجاد محیط معنوی میشود. از این رو بسیار نیکوست که در قسمتی از هتل، مکانی برای نمازخانه اختصاص داده شود تا شخصی که از هتل استفاده می-کند، بتواند با حضور قلب و با آرامش بیشتری بدون مزاحمت برای هم اتاقها و دیگران، نماز خود را بخواند. این نیاز زمانی احساس می شودکه شخص به همراه خانواده و فرزندانش در هتل به سر میبرد و روشن است که در میان چنین جمعی و با وجود سر و صدا و رفت و آمد و فضای خالی مختصر، نمیتواند نماز را آن طور که شایسته است، ادا کند. نکته قابل ذکر دیگر این که در مجتمعهای مسکونی که از چندین عتل تشکیل شده است، بهتر است که هتل داران با مشارکت یکدیگر، مسجدی در مناسبترین و بهترین مکان برای استفاده ی عموم بسازند.
سرویسهای بهداشتی
در ساخت سرویسهای بهداشتی هتل این نکته باید مورد توجه باشد که کاسه ی توالت رو به قبله و یا پشت به قبله نباشد، چون موقع تخلی باید طرف جلوی بدن، یعنی شکم و سینه رو به قبله و پشت به قبله نباشد.
معمولا در هتلها، سرویسهای بهداشتی در کنار هم اتاق میباشد و مشکلی برای کسی ایجاد نمیکند؛ اما در بیشتر مهمان پذیرها و مسافرخانهها که این سرویس عمومی است، لازم است که دستشویی و توالت برای زنان و مردان جدا از هم باشد؛ چون در غیر این صورت، موجب زحمت برای همگان؛ به ویژه زنان و نیز باعث گناه و مفسده خواهد شد.
دو استفتا
س: وضو گرفتن مرد در جایی که زن نامحرم به او نگاه میکند، چه حکمی دارد؟
ج: وضو صحیح است؛ ولی زن نباید نگاه کند.
س: در صحنهای حرم امام رضا علیه السلام و بعضی امام زادهها و مساجد عمومی، زنها کنار حوض، در حضور نامحرم وضو میگیرند؛ آیا وضوی آنها صحیح است؟
ج: در فرض سوال، لازم است بدن خود را از نامحرم بپوشانند؛ ولی در هر حال، وضوی آنها صحیح است. نکته ی دیگری که در این جا قابل ذکر است، این است که نوع توالتها به گونهای باشد که تطهیر و رعایت طهارت شرعی امکان پذیر باشد.
فضای سبز
اسلام دین نشاط و طراوت است و افسردگی را برای مسلمانان نمیپسندد. یکی از اسباب طراوت و شادابی روح و روان، فضای سبز میباشد. از این رو ایجاد فضای سبز با کاشت درختان میوه و گل-های خوشبو و زیبا، اگر با برنامه ریزی دقیق همراه باشد، علاوه بر فواید اقتصادی، باعث تقویت روحیه و آرامش درونی و از همه بالاتر، موجب معنویت و نورانیت دلها میشود.
مکان مناسب برای تفریح کودکان
با در نظر گرفتن جایی مناسب در هتل، برای نگهداری بچهها و همچنین تهیه ی
وسایل بازی، مانند سرسره، تاب و ... برای سرگرمی و بازی کودکان کاری
شایسته است؛ زیرا در موقع بیرون رفتن کودکان به همراه پدر و مادر، مشکلاتی
برای والدین و فرزندان به وجود میآید و همراهی پدر و مادر در بعضی مواقع
برای بچهها ملال آور و خسته کننده است. از این رو لازم است که مربیانی
دلسوز و خوب برای نگهداری و مواظبت از بچهها در هتل به کار گرفته شود.
- ۹۶/۰۶/۱۸